Urządzenia gazowe, a także instalacje i sieci, w których wytwarza się, przetwarza, przesyła, zużywa bądź magazynuje paliwa gazowe, powinny być nie tylko we właściwy sposób eksploatowane, ale też podlegać regularnym kontrolom. Wynika to nie tylko z obowiązujących przepisów – w grę wchodzi przede wszystkim bezpieczeństwo. Dozór tego typu urządzeń i instalacji powierzyć można zaś jedynie osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje.
Wprost mówi o tym między innymi ustawa Prawo energetyczne z dn. 10 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Z 2003 r. Nr 153, poz. 1504) czy rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 28 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z dnia 21 maja 2003 r.), w którym dodatkowo opisane zostały poszczególne stanowiska pracy z konkretnymi urządzeniami gazowymi wymagające zdobycia określonej wiedzy i umiejętności.
Szkolenie
Można je zdobyć, biorąc udział w szkoleniu z uprawnień energetycznych grupy 3 (pozostałe grupy 1 i 2 odnoszą się do urządzeń, instalacji oraz sieci odpowiednio elektrycznych i elektrociepłowniczych). Szkolenie takie trwa sześć godzin lekcyjnych, w którym to czasie uczestnicy poznają zagadnienia dotyczące budowy i użytkowania urządzeń gazowych, a także podstawy prawa energetycznego.
Kurs – organizowany chociażby przez firmę szkoleniową Galileum – kończy się egzaminem przed państwową komisją, którą zgodnie z wyżej wspomnianymi przepisami powołuje prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Przepisy te regulują także zakres wiedzy, jaki muszą przyswoić kursanci, wykazując to na egzaminie.
Świadectwo kwalifikacyjne
Jego pomyślne zdanie upoważnia do uzyskania świadectwa kwalifikacyjnego, które zachowuje ważność przez pięć lat. Po tym okresie kwalifikacje należy odnowić, ponownie przystępując do kursu. Ma to istotne znaczenie między innymi ze względu na nieustanny postęp technologiczny, jaki dokonuje się w dziedzinie urządzeń, instalacji i sieci gazowych, jak również z uwagi na mogące się zmieniać przepisy prawa.
Dozór
Aby legalnie zajmować się dozorem tych urządzeń i sieci, należy wziąć udział w szkoleniu i zdać egzamin z kwalifikacji oznaczonej literą D. Litera E w tym przypadku oznacza nie dozór, ale eksploatację, czyli np. ich montaż, obsługę czy konserwację, jak również prace kontrolno-pomiarowe. Uprawnienia dotyczące dozoru urządzeń gazowych pozwalają natomiast np. obejmować zwierzchnictwo nad osobami, które bezpośrednio zajmują się eksploatacją. Uprawnienia dozorowe są też niezbędne, by przeprowadzać np. próby szczelności instalacji gazowych i móc podpisywać z takich prób protokoły. Wynika to także z przepisów ustawy Prawo budowlane.
