Ocena oddziaływania na środowisko to działanie, które w swoim założeniu ma wykazać skutki wywołanych w środowisku zmian, jakie może powodować realizacja planowanej inwestycji. Na podstawie oceny oddziaływania władze samorządowe podejmują decyzję, czy ingerencja w środowisko naturalne została ograniczona do absolutnego minimum (tak jak mówi nam zasada zrównoważonego rozwoju), i czy zyski wynikające z realizacji inwestycji są w stanie zrównoważyć poniesione straty na rzecz środowiska naturalnego, w tym życia ludzkiego (np. ograniczenie emisji spalin dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii).
Ocenie podlegają techniczne rozwiązania, technologiczne i organizacyjne, które zagwarantują dotrzymanie standardów jakości środowiska poza granicami terenu, na którym zlokalizowana będzie przeprowadzona inwestycja. Odpowiedzialny za procedurę w sprawie oceny oddziaływania na środowisko jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (w skrócie RDOŚ). Zgodnie z treścią działu V ustawy z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, obowiązkowo poddawane są procedurze oceny oddziaływania na środowisko inwestycje, które mogą potencjalnie znacząco lub zawsze znacząco negatywnie oddziaływać na środowisko naturalne lub społeczeństwo. Klasyfikacja inwestycji zaliczanych do ww. grup została zawarta w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. Ocena oddziaływania na środowisko może być również obligatoryjna w przypadku podejrzenia, iż planowane przedsięwzięcie będzie mogło oddziaływać na obszar Natura 2000.
Przed wydaniem stosownych pozwoleń (m.in. pozwolenia na budowę) inwestor musi uzyskać decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach (tzw. DoŚU). Jest to decyzja administracyjna wydawana przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, bądź Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, w zależności od charakteru przedsięwzięcia.
Ocena oddziaływania na środowisko – zasady
Postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach prowadzone jest na wniosek inwestora. Do wniosku należy dołączyć (w zależności od kwalifikacji przedsięwzięcia) kartę informacyjna przedsięwzięcia lub raport oddziaływania na środowisko. Dokumentacja przedstawiana jest Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska, bądź Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska oraz Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu. Procedura wymaga również wyłożenia dokumentów do publicznego wglądu, w ramach którego zainteresowane strony mogą składać uwagi.
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest niezbędna nie tylko w przypadku realizacji nowych przedsięwzięć, ale i inwestycji polegających na zmianie lub rozbudowie istniejących obiektów. Ww. decyzja jest ważna przez 6 lat od dnia, w którym stała się ostateczna. Termin ten może zostać warunkowo wydłużony do 10 lat dla inwestycji przebiegających etapowo.
Działania wpływające na środowisko przyrodnicze podlegają ciągłemu monitoringowi. Należy mieć na uwadze, że sprawca zanieczyszczenia środowiska ponosi koszty usunięcia skutków negatywnego oddziaływania lub należność za zapobieganie jego wystąpieniu.
Środki z Unii Europejskiej
Przeprowadzenie procedury oddziaływania na środowisko jest wymagane w przypadku, gdy jesteśmy zainteresowani pozyskaniem dotacji na rozwój własnego projektu z odpowiednich funduszy Unii Europejskiej.
